พระกษัตริย์ พระองค์ที่ ๑๒
สมเด็จพระรัษฎาธิราช ทรงเป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๑๒ แห่งกรุงศรีอยุธยา อยู่ใน ราชวงศ์สุพรรณภูมิ สมเด็จพระรัษฎาธิราชหรือสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมารเป็นพระราชโอรสของ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ (หน่อพุทธางกูรหรือสมเด็จพระอาทิตยวงศ์ครองราชย์พ.ศ. ๒๐๗๒- พ.ศ. ๒๐๗๖)
เมื่อสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ ประชวรพระโรคไข้ทรพิษสวรรคต สมเด็จพระรัษฎาธิราช กุมารมีพระชนมายุเพียง ๕ พรรษา ได้เสด็จเสวยราชย์อยู่ ๕ เดือน พระไชยราชาก็ทรงชิงราชสมบัติ และจับสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมารสำเร็จโทษเมื่อ พ.ศ. ๒๐๗๗
หลักฐานพระราชพงศาวดารฉบับต่างๆกล่าวตรงกันเรื่องพระชนมายุของสมเด็จพระรัษฎาธิราช และระยะเวลาอันสั้นที่ทรงครองราชย์แต่ในส่วนเรื่องความสัมพันธ์ของพระไชยราชากับสมเด็จพระ รัษฎาธิราชนั้นแตกต่างกันไปบ้าง สังคีติยวงศ์ระบุว่าพระไชยราชาเป็นพระภาคิไนยของสมเด็จพระ รามาธิบดีที่ ๒ ดังนั้นถ้านับตามภาษาสามัญคือเป็นลูกพี่ลูกน้องของสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับเยเรเมียส ฟาน ฟลีต ว่าเป็นพระญาติห่างๆ และปกครอง พระราชอาณาจักรในฐานะผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาว่าเป็น ราชวงศ์ของสมเด็จพระรามาธิบดี สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรง สันนิษฐานว่า พระไชยราชาน่าจะเป็นพระราชโอรสของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ต่างพระชนนี กับสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ และทรงครองเมืองพิษณุโลกก่อนที่จะเสด็จมาชิงราชสมบัติ ณ กรุงศรีอยุธยา
|
สมเด็จพระรัษฎาธิราช ทรงเป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๑๒ แห่งกรุงศรีอยุธยา อยู่ใน ราชวงศ์สุพรรณภูมิ สมเด็จพระรัษฎาธิราชหรือสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมารเป็นพระราชโอรสของ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ (หน่อพุทธางกูรหรือสมเด็จพระอาทิตยวงศ์ครองราชย์พ.ศ. ๒๐๗๒- พ.ศ. ๒๐๗๖)
เมื่อสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ ประชวรพระโรคไข้ทรพิษสวรรคต สมเด็จพระรัษฎาธิราช กุมารมีพระชนมายุเพียง ๕ พรรษา ได้เสด็จเสวยราชย์อยู่ ๕ เดือน พระไชยราชาก็ทรงชิงราชสมบัติ และจับสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมารสำเร็จโทษเมื่อ พ.ศ. ๒๐๗๗ หลักฐานพระราชพงศาวดารฉบับต่างๆกล่าวตรงกันเรื่องพระชนมายุของสมเด็จพระรัษฎาธิราช และระยะเวลาอันสั้นที่ทรงครองราชย์แต่ในส่วนเรื่องความสัมพันธ์ของพระไชยราชากับสมเด็จพระ รัษฎาธิราชนั้นแตกต่างกันไปบ้าง สังคีติยวงศ์ระบุว่าพระไชยราชาเป็นพระภาคิไนยของสมเด็จพระ รามาธิบดีที่ ๒ ดังนั้นถ้านับตามภาษาสามัญคือเป็นลูกพี่ลูกน้องของสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับเยเรเมียส ฟาน ฟลีต ว่าเป็นพระญาติห่างๆ และปกครอง พระราชอาณาจักรในฐานะผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาว่าเป็น ราชวงศ์ของสมเด็จพระรามาธิบดี สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรง สันนิษฐานว่า พระไชยราชาน่าจะเป็นพระราชโอรสของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ต่างพระชนนี กับสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ และทรงครองเมืองพิษณุโลกก่อนที่จะเสด็จมาชิงราชสมบัติ ณ กรุงศรีอยุธยา | |
